Çene Ameliyatı Kimlere Gerekir? (Ortognatik Cerrahi)
Ortognatik cerrahi, çene cerrahisi olarak da bilinen bir cerrahi branştır. Bu cerrahi, çene yapısında düzeltme gerektiren durumlarda çene ameliyatları yaparak hastalara yardımcı olur. Ortognatik cerrahi, üst çene ve alt çene yapısındaki bozuklukları inceleyen bir tıp bilimidir. Çeneler arasındaki bozukluklar ve kazalardan kaynaklanan problemler incelenir. Bu bozukluklar, çene işlevini engelleyebilir ve görsel bozukluklara neden olabilir. Bu nedenle ortognatik cerrahi uzmanları, çene ameliyatları yaparak hastaların durumunu düzeltir. Çene ameliyatının gerekliliği, ortodontistlerin diş ve çene problemlerini ortodontik tedavilerle düzeltemedikleri durumlarda cerrahlarla birlikte değerlendirilerek karara bağlanır.
Çene ameliyatları aşağıdaki durumlarda yapılır:
- Doğuştan çene bozukluğu olan kişiler
- Kazalar sonucu ciddi çene hasarı yaşayan kişiler
- Alt çenede bozukluk ve iskeletsel problemleri olan kişiler (18 yaş ve üzeri)
- Yüzünde asimetrik bir görünümü olan kişiler
- Kişinin çene uçlarının gerektiği gibi yerinde olmaması veya normal boyutlardan sapması durumları
- Prognatizm sorunları (alt çenenin üst çeneden önde olması)
- Mikrognatizm sorunları (alt çenenin üst çeneden geride olması)
- Konuşma ve çiğneme bozuklukları olan kişiler
- Alt çenenin doğru görünümüne sahip olmaması durumu
Bu tür sorunlara sahip olan kişilere çene ameliyatı yapılabilir. Ancak ameliyat kararı, hastaların cerrahlar ve ortodontistler tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda alınır.
Çene Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Çene ameliyatı, ortognatik cerrahi alanında uzmanlaşmış tam donanımlı ameliyathanelerde gerçekleştirilir. Bu ameliyatlar, ortognatik cerrahi uzmanları ve ortodontistlerin iş birliğiyle yapılır. Genel anestezi kullanılarak gerçekleştirilen ameliyat için öncelikle dişlerin doğru hizalanması, ortodontistler tarafından yapılan çalışmalarla sağlanır. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra ameliyat gerçekleştirilir. Çene kemiklerine ulaşmak için ameliyat sırasında çene kemikleri kesilir.
Daha sonra çene, doğru pozisyona getirilir ve vidalar ve plaklar kullanılarak sabitlenir. Sabitleme işlemi tamamlandıktan sonra dikiş atılarak ameliyat tamamlanır. Eğer hastada diş telleri bulunuyorsa, bu teller çıkarılmadan çene operasyonu gerçekleştirilebilir. Çene ameliyatı genellikle en fazla 2 saat sürer.
Çene ameliyatı sonrasında iyileşme süresi hastadan hastaya değişmekle birlikte genellikle 1-4 hafta arasında değişir. Bu ameliyat sırasında ağız içinden kesme işlemi yapıldığı için yüzde herhangi bir ameliyat yarası oluşmaz. Ancak ameliyatın yapıldığı gün itibarıyla birkaç gün süren şişlikler görülebilir. Dikişler ağız içinde olduğu için ağız hijyenine özen gösterilmesi, iyileşme sürecini kısaltmaya yardımcı olur.
Çene Ameliyatı Riskli Mi?
Çene ameliyatı, her ameliyatta görülebilen bazı yaygın yan etkilerin yanı sıra alt dudaklarda his azalması veya kaybı gibi nadir komplikasyonlarla ilişkilendirilebilir. Ameliyat sonrasında yüzde şişme, bulantı, kusma ve hafif kanama gibi geçici sorunlar da ortaya çıkabilir. Ancak tam his kaybı çok nadir bir durumdur.
Alt çene kemiği (mandibula), alt dudak ve alt dişlerin duyusunu sağlayan bir sinirin içinden geçer. Ameliyat sırasında, alt çene kemiği iç ve dış tabakaları boyunca dikkatlice ayrılırken, bu sinir özenle korunur. Sinir, iç tabakalarda kalır ve her aşamada hasar görmüş olup olmadığı kontrol edilir.
Çok nadir durumlarda, sinir sıkışabilir veya hasar görebilir. Bu durumda, mikrocerrahi teknikleri kullanılarak (mikroskop altında) sinirin onarımı gerçekleştirilebilir. Bu nedenle, çene ameliyatını gerçekleştiren cerrahın mikrocerrahi tekniklere hakim olması önemlidir. Ancak, hastanın özel bir riski olmadığı sürece çene ameliyatı ölüm riski taşımaz.