DİŞ PROTEZİ
Protez diş, diş, diş eti ve çevre dokuların çeşitli nedenlerle zarar görmesi veya kaybedilmesi durumunda kullanılan yapay dişlerdir. Kişiye özel olarak hazırlanan protez dişler, ağız yapısına uyum sağlayarak kişinin çiğneme fonksiyonunu, konuşmayı ve estetik görünümünü düzeltir. Bu sayede kişinin yaşam kalitesi artar. Protez dişler, kişinin ağız yapısına tam uyum sağlayacak şekilde özel olarak üretilir ve ağıza sabitlenen veya takılıp çıkarılabilen yapay dişler olarak kullanılabilir.
Protez dişlerin alışma süreci kişiden kişiye değişebilir. İlk başta protez dişlerin ağızda bir dolgunluk veya gevşeklik hissi yaratması normaldir. Ancak zamanla kişi, protez dişlere alışır ve protezleri yerinde tutmak için ekstra bir çaba harcamaz. Protez dişlerin rahat kullanımı için ağız içine tam oturması önemlidir.
Protez dişler, kaybedilen bir veya birden fazla dişin yerini doldurmak için kullanılabilir. Ancak diş protezi uygulamalarında, mevcut dişlerin korunması da göz önünde bulundurulur. Protez dişler, kişinin ağız yapısına ve kemik rengine en uygun şekilde üretilir. Böylece protez dişler, doğal bir görünüm sağlar.
Protez dişlerin temel amacı, kaybedilen çiğneme fonksiyonunu geri kazandırmaktır. Bunun yanı sıra kırılan, renk değiştiren veya şekil bozukluğu olan dişlerin yarattığı psikolojik etkileri ortadan kaldırarak kişinin yaşam kalitesini artırır.
Protez dişler, çeşitli nedenlerle hasar görmüş veya kaybedilmiş dişlerin yerini almak için kullanılan özelleştirilmiş dişlerdir. Protez dişler, sindirim sisteminin başlangıcı olan dişlere tekrar sahip olmanızı ve sağlıklı çiğneme fonksiyonunu geri kazanmanızı sağlar. Ayrıca konuşmanızı düzeltir ve estetik bir görünüm elde etmenize yardımcı olarak yaşam kalitenizi artırır. Kişinin ağız yapısına tam uyum sağlayan, rahat kullanılabilen ve ağıza sabitlenen veya kolayca takılıp çıkarılabilen yapay dişler olarak da tanımlanabilir. Protez diş uygulamasına alışma süreci birkaç ay sürebilir. Bu süre boyunca protez, ağızda dolgunluk veya gevşeklik hissi gibi rahatsızlık hissi yaratabilir. Ancak zamanla kişinin yanak kasları ve dili, protez dişe alışır ve protezi yerinde tutmak için ekstra çaba sarf etmek gerekmez.
Protez dişler, genellikle iki temel kategoriye ayrılır: sabit ve hareketli protezler.
Sabit protezler, ağız içine yapıştırılan ve kişi tarafından çıkarılamayan protezlerdir. Bu tür protezler genellikle az sayıda diş kaybı olan kişilere uygulanır. Mevcut dişler kullanılarak yapılır. İşlem, mevcut dişin küçültülmesi ve üzerine protezin monte edilmesiyle başlar. Farklı materyallerden yapılan sabit protezlerin hazırlık süreci yaklaşık 10 gün sürer ve hastanın 4 ila 5 kez diş hekimine gitmesini gerektirebilir. Zirkonyum ve laminate restorasyonlar, günümüzde sıkça kullanılan sabit protez materyalleridir. Zirkonyum restorasyonlar beyaz tonlara sahiptir ve doğal bir görünüm sağlar. Laminate restorasyonlar ise dişin ön yüzüne ince porselen tabakaların yapıştırılmasıyla uygulanır.
Hareketli protezler ise hastanın takıp çıkarabileceği protezlerdir. Doğal dişlerin olduğu ancak sabit protez için yeterli destek olmadığı durumlarda kullanılır. Hareketli protezlerin dört farklı türü vardır:
- Total Protezler: Hiç dişi olmayan kişiler için kullanılan total protezler alt ve üst çeneye ayrı ayrı uygulanır. Kişinin ağız yapısına uyumlu şekilde üretilirler ve akrilikten yapılırlar. İlk takıldıklarında bir uyum süreci gerektirebilirler, ancak zamanla kişi alışır ve normal şekilde çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını gerçekleştirebilir.
- Parsiyel Protezler: Kısmi diş kaybı olan kişilere uygulanan parsiyel protezler, kalan doğal dişlere destek alarak takılıp çıkarılabilir. Kroşe tellerle mevcut dişlere tutturulurlar ve estetik bir görünüm sağlarlar.
- İmmediat Protezler: Dişlerin çekilmesi sonrası geçici bir protez olarak kullanılan immediat protezler, estetik kaygıları gidermeye yardımcı olur. İmmediat protezler, dişler çekildikten hemen sonra takılır ve iyileşme süreci boyunca kullanılır. Daha sonra kalıcı protezlerle değiştirilirler.
- İmplant Üstü Protezler: Diş kaybı olan kişilerde implantlar kullanılarak desteklenen protezlerdir. İmplantlar, çene kemiğine yerleştirilen vida benzeri yapay köklerdir. İmplantlar üzerine yerleştirilen protezler, sağlam bir tutuş sağlar ve konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını etkinleştirir.
Protez dişler, ağız ve diş sağlığınızın kontrolü için düzenli olarak diş hekiminize başvurmanız gereken bir tedavi seçeneğidir. Diş hekiminiz, size en uygun protez türünü ve uygulama sürecini belirleyecektir. Sağlıklı bir gülümseme için ağız ve diş sağlığına özen göstermek önemlidir.